Moje Konto →

Melodyjność języka ukraińskiego

Język ukraiński wyróżnia się swoją melodyjnością, czyli eufonią – harmonijnym brzmieniem dźwięków. Dzięki zasadom eufonii unika się trudnych do wymówienia zbitek spółgłosek i samogłosek, co sprawia, że mowa jest płynna i przyjemna dla ucha.

W ukraińskim spółgłoski przeplatają się z samogłoskami, co nadaje językowi śpiewny charakter. Dlatego Ukraińcy nazywają go „słowiczym” (соловʼїна мова) – przypomina śpiew tego ptaka. 🐦

Jeśli chcesz brzmieć jak native speaker, zwracaj uwagę na rytm i melodię wypowiedzi, dostosowując swoją wymowę do melodyjnego brzmienia języka.

Zasady eufonii w języku ukraińskim


Przechodzenie в → у

Ze względu na eufonię w języku ukraińskim istnieją dwie wersje przyimka „w”: у oraz в.

Kiedy używamy „в”?

  • Między dwiema samogłoskami: бути в Одесі
  • Przed samogłoską po spółgłosce: Андрій в Одесі
  • Po samogłosce przed spółgłoską (oprócz в, ф, хв, св, тв, кв, льв): Оксана в Києві
Kiedy używamy „у”?

  • Między dwiema spółgłoskami: Андрій у Києві
  • Na początku zdania przed spółgłoskami: У Києві холодно.
  • Przed spółgłoskami в, ф, хв, св, тв, кв, льв: Вони у Львові.

Ze słowem „сон” używamy wyjątkowej formy przyimka: "уві сні!" 🌙

Przechodzenie і → й

Spójnik „і” również może występować w dwóch wariantach: „і” oraz „й”:

  • „і” używamy po spółgłoskach: він і вона
  • „й” używamy po samogłoskach: Україна й Польща

Alternacja у→в / і→й w słowach:

W niektórych słowach również występuje zamiana liter, co nie zmienia ich znaczenia, ale poprawia brzmienie:

  • уже – вже (już)
  • узимку – взимку (zimą)
  • учитель – вчитель (nauczyciel)
  • учора – вчора (wczoraj)
  • утрата - втрата (strata)
  • імовірно – ймовірно (prawdopodobnie)
  • іти – йти (iść)

⚠️ Uwaga! Poniższe słowa zmieniają znaczenie w zależności od użycia „у” lub „в”:

  • вдача (charakter) vs. удача (szczęście)
  • ураження (uszkodzenie) vs. враження (wrażenie)

Przechodzenie з → із, зі

Kiedy używamy „з”?

  • Między samogłoskami: Я познайомилася з Анною.
  • Przed samogłoskami na początku słowa: З Оленою я знайома давно.
  • Przed spółgłoskami (oprócz с, ш), rzadziej przed kombinacją spółgłosek, jeśli poprzedzające słowo kończy się na samogłoskę: Я розмовляла з Василем.
  • Między spółgłoskami (oprócz з, с, ц, ч, ш, щ): Разом з тобою.

Kiedy używamy „із”?

  • Między głoskami syczącymi i szeleszczącymi (з, с, ц, ч, ш, щ): Майонез із часником.
  • Przed с, ш: Хліб із сіллю.
  • Pomiędzy, po lub przed połączeniami spółgłosek: Зустріч із братами.

Kiedy używamy „зі”?

  • Przed kombinacją spółgłosek, gdy pierwsza z nich to: з, с, ц, ч, ш, щ:
  • Деруни зі сметаною. 🥞
  • Він бачиться зі своїм другом.
  • W tych połączeniach: зі мною, зі Львовом

Podsumowanie:

Język ukraiński jest niezwykle melodyjny! Aby zachować jego eufonię:

  • Unikaj nagromadzenia spółgłosek i samogłosek.
  • Dostosowuj у-в, і-й, з-зі-із w zależności od otoczenia wyrazu.

💡 Ważne: Ukraińcy często łamią te zasady w mowie potocznej – mówimy po prostu tak, jak brzmi to najlepiej w danej chwili!

📢 Teraz Twoja kolej! Przećwicz swoją wiedzę, wykonując tutaj zadania. :)

Dlaczego ukraiński jest melodyjny?

Zasady eufonii w ukraińskim
Kiedy używamy „у” i „в” w języku ukraińskim?
Alternacja у-в oraz і-й w języku ukraińskim
Jak poprawnie używać „з”, „зі” i „із” po ukraińsku?
Ukraiński – dlaczego nazywa się go „słowiczym językiem”?
Ukraińska wymowa – zasady melodyjności
Ukraińska fonetyka – jak poprawnie mówić?
Polecam też przejrzeć:
Ukraiński dla Polaków
Podręcznik do nauki języka ukraińskiego
Ukraiński od Podstaw
Kurs języka ukraińskiego online
11/02/2025
Zdrobnienia w języku ukraińskim
Język ukraiński jest bogaty w zdrobnienia. Jeśli chcesz brzmieć naturalnie po ukraińsku, musisz je opanować i wpleść w swoje słownictwo. Jak tworzyć te małe, czułe słówka i kiedy ich używać? O tym właśnie opowiem w tym artykule!
20/11/2024
Jakie książki czytać po ukraińsku?
Wielu uczniów i obserwatorów Ukrainski.Online często mnie pyta, jakie książki po ukraińsku warto przeczytać na początku nauki. Polecenie odpowiedniej książki nie jest łatwe, bo trzeba wziąć pod uwagę kilka ważnych czynników. Idealna książka na początek powinna:
10/10/2024
Geografia smoków Ukrainy
Przyjrzyjmy się, jakie cechy mają ukraińskie smoki i, co najważniejsze, gdzie według legend mieszkały... a może nawet wciąż mogą mieszkać.
15/07/2024
Ukraińskie słowa podobne do siebie
Przygotowałam dla Ciebie ciekawy zbiór słów, które łatwo pomylić – ich wymowa jest niemal identyczna, ale znaczenie zupełnie inne. Warto się z nimi zapoznać, aby wiedzieć, czy ktoś ma w domu kota, czy może… wieloryba. ;)
04/05/2024
Dlaczego Ukraińcy obchodzą Wielkanoc innego dnia niż Polacy?
Wiele osób zastanawia się, dlaczego Ukraińcy obchodzą Wielkanoc najczęściej innego dnia niż Polacy. Odpowiedź na to pytanie wynika z dwóch czynników.
28/04/2024
Odmiana ukraińskich czasowników w czasie teraźniejszym
W tym artykule znajdziesz wszystko na temat koniugacji ukraińskich czasowników w czasie teraźniejszym. Teoria, tablice, przykłady i praktyczne wskazówki – wszystko, aby moi czytelnicy już nigdy więcej nie mylili końcówek ukraińskich czasowników :)
01/04/2024
Jak nauczyć się ukraińskiego?
Moja uczennica Aldona postanowiła podzielić się z Wami kilkoma wskazówkami dotyczącymi skutecznej i szybkiej nauki ukraińskiego.
29/01/2024
TOP 5 pytań, które zadają początkujący
W tym artykule znajdziesz 5 pytań, które najczęściej zadają osoby zainteresowane językiem ukraińskim.
29/11/2023
Ukraińskie wyrazy w języku polskim
W tym artykule chciałabym przedstawić Wam listę słów ukraińskiego pochodzenia w języku polskim. Przygotowałam ją w oparciu o Wielki słownik wyrazów obcych PWN pod redakcją Mirosława Bańki.
08/10/2023
Ukraińskie nazwiska oraz ich pochodzenie
Nazwiska są nie tylko praktycznym oznaczeniem tożsamości, ale również żywym nośnikiem historii, kultury i dziedzictwa narodowego. Mogą one wiele powiedzieć o ludziach, ich zawodach, humorze, miejscowości czy wartościach. W tym artykule poznasz ukraińskie nazwiska, a także dowiesz się, jak poprawnie je odmieniać w obu językach.
28/05/2023
Najpopularniejsze ukraińskie imiona oraz ich znaczenie
Ukraińskie imiona mają swoje korzenie w dwóch podstawowych źródłach – w tradycji cerkiewnej oraz w Kościele katolickim, czyli najczęściej pochodzą z języków greckiego i łacińskiego. Występują również imiona starosłowiańskie, staroruskie oraz takie, które zostały zapożyczone z języków skandynawskich.
10/04/2023
Ukraińskie łamańce językowe
Dzisiejsza lista ukraińskich łamańców językowych (po ukraińsku to “скоромовки” lub “чистомовки”, czyli “szybkomówki” / “czystomówki”) zawiera zestaw dźwięków, które są charakterystyczne dla języka ukraińskiego, przez co mogą być dla Polaków trudne w wymowie.
18/03/2023
Ukraińskie związki frazeologiczne – poznaj 20 najpopularniejszych
Związki frazeologiczne są bardzo ciekawym elementem każdego języka. To swoiste połączenia słów, ktore tworzą razem wyrażenia mające znaczenia symboliczne. Postanowiłam zebrać 20 najciekawszych i najżywszych związków frazeologicznych w języku ukraińskim. Zwroty te doskonale podtrzymują rozmowę, dodają jej kolorytu oraz wzmacniają przekazywane treści. Dzięki nim można lepiej poznać, czym ukraiński naród żyje i w jaki sposób myśli.
09/03/2023
Przepis na prawdziwy barszcz ukraiński
Barszcz ukraiński (po ukraińsku nazywany po prostu ‘борщ’ lub ‘червоний борщ’) to jedno z najważniejszych dań ukraińskiej kuchni. Na tradycyjny barszcz ukraiński nie ma jednego przepisu. Każda gospodyni przyrządza go po swojemu. W tym artykule podzielę się z wami swoim rodzinnym przepisem.
12/02/2023
Jak mówić o miłości po ukraińsku?
Z okazji Walentynek chciałabym Wam dostarczyć nową porcję słownictwa związanego z uczuciami oraz miłością.
19/01/2023
Od czego zacząć naukę języka ukraińskiego?
Chcesz podjąć naukę języka ukraińskiego, ale nie wiesz od czego zacząć? Skorzystaj z kilku inspiracji i rad, aby od samego początku Twój proces nauki przebiegał sprawnie!
15/01/2023
Sprawdź swój poziom języka ukraińskiego
Rozwiąż test sprawdzający poziom znajomości języka ukraińskiego. Zobacz, co już potrafisz a co jeszcze wymaga Twojej uwagi. Po zakończeniu testu dowiesz się, które z naszych materiałów są dla Ciebie najlepsze.
11/01/2023
10 ukraińskich seriali do nauki języka
W tym artykule chcę Ci zaprezentować 10 najpopularniejszych ukraińskich seriali. Mam nadzieję, że przydadzą Ci się jako źródło materiałów do nauki ukraińskiego, a mianowicie dostarczą Ci nowych słówek i zwrotów oraz osadzą je w kontekście. Miłej nauki i zabawy :)
19/10/2022
Komplementy po ukraińsku
Komplementowanie to ważny element komunikacji, który bardzo ułatwia zawieranie nowych znajomości oraz otwiera ludzi na dalszą rozmowę. Z myślą o tym, przygotowałam dla Was masę sposobów na to, jak możecie powiedzieć coś miłego po ukraińsku.
12/09/2022
Życzenia po ukraińsku na każdą okazję (z tłumaczeniem)
Publikuję propozycje pięknych, prostych życzeń po ukraińsku na urodziny, Nowy Rok, Boże Narodzenie, Wielkanoc oraz inne okazje.
02/09/2022
15 sposobów na pożegnanie po ukraińsku
Jakiś czas temu przedstawiłam Wam listę sposobów na podziękowania w języku ukraińskim, z których można skorzystać w różnych sytuacjach. Postanowiłam zatem stworzyć taką samą listę, tym razem dotyczącą pożegnań. Zapraszam do lektury!
16/08/2022
Jak podziękować po ukraińsku?
W tym artykule przeanalizujemy różne sposoby mówienia „dziękuję” po ukraińsku. Nie zawsze bowiem wystarczy użyć najpopularniejszego określenia "дякую", musimy też znać inne wyrażenia, które będą bardziej dopasowane do danej sytuacji.
12/07/2022
Nazwy marek używane w potocznym języku ukraińskim
W języku ukraińskim istnieją słowa, które najpierw były nazwami marek, a później stały się nazwami pospolitymi. W Polsce jest tak na przykład z “adidasami”, gdzie nazwa marki stała się uniwersalnym zamiennikiem dla wszystkich butów sportowych na gumowej podeszwie.
21/06/2022
Wyjątkowe ukraińskie słowa, których nie ma (już) w języku polskim
Pomimo faktu, że blisko 70% słownictwa polskiego i ukraińskiego się pokrywa, w języku ukraińskim znajdzie się kilkanaście slów, które nie mają swoich odpowiedników w języku polskim. Podaję 12 przykładów:
31/05/2022
Ukraińskie kanały na YouTubie, które Cię wciągną!
Youtube to nie tylko rozrywka, ale również świetne miejsce do nauki języka ukraińskiego. Oto lista kanałów, które polecam sprawdzić.
18/05/2022
Jak odróżnić ukraiński od rosyjskiego na pierwszy rzut oka (i ucha)?
Dla osoby, która nie zna podstaw ukraińskiego i rosyjskiego, rozróżnienie tych dwóch języków może stanowić problem. W tym artykule rzucimy okiem na główne różnice między nimi.
27/04/2022
Sytuacja językowa w Ukrainie
W tym artykule przedstawiam sytuację językową w Ukrainie przed rozpoczęciem rosyjskiej inwazji oraz w jej trakcie.
05/04/2022
TOP 10 ukraińskich piosenek (anty)wojennych
Te piosenki dodają otuchy Ukraińcom w czasie wojny i zagrzewają ukraińskie wojsko do walki. Zapraszam do słuchania.
31/10/2021
Poznaj młodzieżowy slang języka ukraińskiego!
Prowadząc codzienne rozmowy po ukraińsku, najprawdopodobniej usłyszysz slangowe słowa lub zwroty, których znaczenia nie rozumiesz. Które to słowa i czy warto je dodać do swojego słowniczka? Przeczytasz w tym blogu.
28/09/2021
Najczęstsze błędy Polaków w języku ukraińskim
Zaczynasz naukę ukraińskiego i nie chcesz popełniać dużo błędów? Mam dla Ciebie rozwiązanie! Ucz się na błędach innych Polaków! A sam takich błędów nie rób! ;)
30/08/2021
Nazwy miesięcy po ukraińsku oraz ich pochodzenie
Miesiące po ukraińsku są łatwe do nauczenia, ponieważ większość z nich odpowiada polskim nazwom. Tylko trzy nazwy są niepodobne do polskiego, dlatego że mają inne pochodzenie. Jednak ich etymologia jest na tyle przejrzysta, że znając ją, natychmiast je zapamiętasz :)
30/05/2021
Czego słuchają Ukraińcy? Cała lista przebojów!
Przygotowałam dla Was listę ukraińskich przebojów muzycznych. Właśnie te piosenki chodzą po głowie milionom Ukraińców i jestem pewna, że wpadną Wam też do ucha! Wiele z nich też może zachęcić do nauki tak śpiewnego języka, jak ukraiński.
17/05/2021
Nauka ukraińskiego alfabetu. Szybki i prosty sposób
Chciałabym Cię nauczyć ukraińskiego alfabetu za pomocą ukraińskiej bajki ludowej, która opowiada o przygodzie zgubionej rękawiczki. Spróbuj ją przeczytać, zapamiętując zmienione na ukraińską cyrylicę litery.
08/05/2021
Poznaj podstawowe zwroty po ukraińsku
Chcesz opanować podstawowe wyrażenia po ukraińsku? Nie musisz ich nigdzie szukać! Zebrałam je dla Ciebie na swoim blogu!
27/04/2021
Tradycje wielkanocne na Ukrainie
Великдень lub Пасха, czyli po ukraińsku Wielkanoc, jest jednym z najważniejszych świąt na Ukrainie. Jak Ukraińcy przygotowują się do jej obchodzenia?? Na co zwracają uwagę? Co to jest „paska” i „płaszczanica”? Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się wszystkiego na temat Wielkanocy na Ukrainie!
29/03/2021
Dlaczego warto uczyć się ukraińskiego?
W jakich językach mówisz? Po angielsku, niemiecku i hiszpańsku?... Wyróżnij się z tłumu i ucz się ukraińskiego! Poniżej znajdziesz listę powodów, dla których warto zainwestować swój czas w naukę tego języka!
04/03/2021
Podręczniki do nauki ukraińskiego
Przystępując do nauki ukraińskiego często zastanawiamy się jaki podręcznik wybrać. Niestety, na rynku nie ma zbyt wielu dostępnych pozycji w porównaniu do podręczników do innych języków obcych. Jednak udało mi się zebrać krótką listę podręczników do nauki języka ukraińskiego na poziomie podstawowym.
25/02/2021
Nauka ukraińskiego z filmów
Oglądanie filmów po ukraińsku to jeden z najprzyjemniejszych i najskuteczniejszych sposobów nauki języka. Moi uczniowie często pytają: co oglądać i gdzie? Zwykle podaję tytuły znanych filmów ukraińskich, które są dostępne za darmo na YouTubie.
Pokaż więcej
Darmowe materiały do nauki ukraińskiego!
Zapisz się do newslettera już teraz, a otrzymasz darmowy PDF “Ukraiński w 10 minut”
Chcę zapisać się do newslettera i wyrażam zgodę na przesyłanie na mój adres e-mail wiadomości o nowościach i usługach pochodzących od Anastasiia Oleksiuk - Ukraiński Online. Wiem, że mogę zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie, klikając link na dole newslettera.