Przygotowałam dla Ciebie ciekawy zbiór słów, które łatwo pomylić – ich wymowa jest niemal identyczna, ale znaczenie zupełnie inne. Warto się z nimi zapoznać, aby wiedzieć, czy ktoś ma w domu kota, czy może… wieloryba. ;)

И - І

Jedno zmiękczenie, a zmienia znaczenie słowa. Кіт przez “i” to kot. To słowo należy wymawiać z uśmiechem na ustach i małym zmiękczeniem po “к”. Jeśli wymówisz “к” twardo, po czym dodasz “и”, to kot zamieni się w wieloryba: кіт - кит. Dlatego musisz zwracać uwagę na wymowę takich słów i uważać podczas ich zapisywania - jedna litera zmienia sens całej wypowiedzi:

У ме́не вдо́ма є кіт. - Mam w domu kota.
У ме́не вдо́ма є кит. - Mam w domu wieloryba.

Więcej przykładów takich słów jest poniżej:

бик (byk) - бік (bok)
лис (lis) - ліс (las)
низ (dół) - ніс (nos, on niósł)
дим (dym) - дім (dom)
рис (ryż) - ріс (on rósł)
Крим (Krym) - крім (oprócz)
грим (makijaż sceniczny) - грім (grzmot)
сири́й (surowy) - сі́рий (szary)
си́рник (sernik) - cірни́к (zapałka)
пи́ти (pić) - піти́ (pójść)
при́вид (duch) - при́від (powód) - приві́т (cześć)

Х - Г

Kolejna grupa ukraińskich słów, które często brzmią identycznie dla polskiego nieosłuchanego ucha i w których jedna litera robi różnicę to:

хо́лод (chłód) - го́лод (głód)
вихідни́й (wolny) - ви́гідний (korzystny)
храм (świątynia) - грам (gram)
сміх (śmiech) - сніг (śnieg)
хід (chód) - гід (przewodnik)
хай (niech) - гай (gaj)

Tu należy bardzo dobrze przećwiczyć wymowę krtaniowego, dźwięcznego г, aby móc go odróżnić od bezdźwięcznego х [ch]. Ćwczenie tych par na pewno wyczuli Twoje uszy i przyzwyczai je do nowego dźwięku (г). A zapisując te słowa, miej się na baczności, bo o literówkę nietrudno :)

Pamiętam, jak z uczennicą ćwiczyłyśmy tryb przypuszczający. Podałam jej zdanie do uzupełnienia: “Якби я могла народитися в іншій країні (gdybym mogła urodzić się w innym kraju)...”, które ona dokończyła w ten sposób: я б народилася в штанах (urodziłabym się w spodniach). W pierwszej chwili nie wiedziałam o co jej chodzi, ale później domyśliłam się: uczennica pomyliła штани́ (spodnie) z шта́ти (stany).

Inna uczennica życzyła swojemu koledze szybkiego одру́ження (ożenku) zamiast szybkiego оду́жання (wyzdrowienia), uczeń chciał звари́тися (ugotować się) ze swoją żoną w kuchni, zamiat свари́тися (kłócić się), a para uczniów próbowała kupić na ukraińskim targu село́ (wieś) zamiast са́ло (słonina).

Mam nadzieję, że te z życia wzięte przykłady pozwolą Ci zapamiętać te małe różnice raz na zawsze. ;)

O tym, jak złe postawienie akcentu może zmienić znaczenie słowa opowiadałam już w swoim artykule na temat akcentu. W tym artykule podam inne przykłady, w których niejednakowe słowa mają identyczne formy miejscownika na piśmie, a różnią się tylko akcentem:

У ду́ші - у душі́
(душ - prysznic, у ду́ші - w prysznicu, pod prysznicem)
(душа́ - dusza; у душі́ - w duszy)

На бе́резі - на бере́зі
(бе́рег - brzeg; на бе́резі - na brzegu)
(бере́за - brzoza; на бере́зі - na brzozie)

У жи́ті - у житті́
(жи́то - żyto; у житі - w życie)
(життя́ - życie; у житті́ - w życiu)

Stwórz z nimi zdania albo poproś Czat GPT o wygenerowanie prostych zdań ze słownictwem z dzisiejszej listy (dla swoich patronów przygotowałam już rozszerzoną listę podobnych słów). Następnie te zdania wrzuć do generatora mowy, np. Text to Speech, który Ci je odczyta. W ten sposób będziesz mógł/mogła zobaczyć pełne zdanie zawierające to słowo i usłyszeć właściwą wymowę. Później dodaj te zdania do swojego zbioru fiszek. Po czym już tylko ćwicz i dzięki temu Twoja umiejętność zapamiętania i wymawiania tych zwrotów wskoczy na wyższy poziom.