Moje Konto →

Ukraińskie związki frazeologiczne – poznaj 20 najpopularniejszych

Związki frazeologiczne są bardzo ciekawym elementem każdego języka.
To swoiste połączenia słów, ktore tworzą razem wyrażenia mające znaczenia symboliczne.

Postanowiłam zebrać 20 najciekawszych i najżywszych związków frazeologicznych w języku ukraińskim. Zwroty te doskonale podtrzymują rozmowę, dodają jej kolorytu oraz wzmacniają przekazywane treści. Dzięki nim można lepiej poznać, czym ukraiński naród żyje i w jaki sposób myśli.

Do każdego frazeologizmu podałam jego dosłowne tłumaczenie, objaśnienie w języku polskim, przykład użycia w zdaniu ukraińskim, a także polski odpowiednik.
1. Ні ри́ба ні мʼя́со (ni ryba, ni mięso) - «o czymś nieokreślonym, nie wiadomo jakim».

Polski odpowiednik: ni pies, ni wydra

Його доповідь на конференції була ні риба ні м’ясо, він говорив про все і ні про що.
2. Соба́ці під хвіст (psu pod ogon) - «o czymś, co nie zdało się na nic, zmarnowany czas»

Polski odpowiednik: psu na budę , coś poszło w diabły

Стільки недоспаних ночей, старань - і все пішло собаці під хвіст.
3. Кла́сти зу́би на поли́цю (kłaść zęby na półkę) - «nie mieć co jeść, cierpieć głód»

Polski odpowiednik: gryźć kamienie

Сьогодні вона купує дорогий брендовий одяг на останні гроші, а завтра буде класти зуби на полицю.
4. Куса́ти собі́ лі́кті (gryźć sobie łokcie) - «wyrzucać sobie coś, żałować utraconej okazji, szansy»

Polski odpowiednik: pluć sobie w brodę

Той, хто пропустив цю подорож, нехай кусає собі лікті - було фантастично!
5. Вставля́ти па́лиці в коле́са (wstawiać kije w koła) - «używać wszelkich sposobów, aby przeszkodzić komuś w realizacji jego zamierzeń»

Polski odpowiednik: rzucać komu kłody pod nogi

Коли я працював над важливим проєктом, деякі мої колеги вставляли мені палиці в колеса.
6. Замори́ти черв’ячка́ (zamorzyć robaczka) - «zjeść coś»

Polski odpowiednik: wrzucić coś na ruszt

Чи маєш щось перекусити? Хочу заморити червʼячка.
7. Їхати за́йцем (jechać zającem) - «jechać bez biletu»

Polski odpowiednik: jechać na gapę

Вони вирішили їхати зайцем, щоб заощадити гроші на вечерю в ресторані.
8. Роби́ти з му́хи слона́ (robić z muchy słonia) - «wyolbrzymiać coś, przesadzać»

Polski odpowiednik: robić z igły widły

Якщо ми будемо робити з мухи слона на кожному етапі проєкту, то ми ніколи не закінчимо його вчасно.
9. Язи́к до Ки́єва доведе́ (język doprowadzi do Kijowa) - «jeżeli się nie zna drogi, najlepiej zapytać o nią»

Polski odpowiednik: koniec języka za przewodnika

Не бійся питати, адже язик до Києва доведе.
10. На горо́ді бузина́, а в Ки́єві дя́дько (na ogrodzie bez, a w Kijowie wujek) - «o rzeczach, które nie mają ze sobą żadnego związku».

Polski odpowiednik: co ma piernik do wiatraka

Важко з тобою сперечатися - у городі бузина, а в Києві дядько.
11. Вели́ка ши́шка (wielka szyszka) - «ważna, wpływowa osoba, zajmująca wysokie stanowisko»

Polski odpowiednik: gruba ryba, szycha

Микола тепер велика шишка, працює директором в міжнародній компанії.
12. Би́ти ба́йдики (bić boje) - «próżnować, trwonić czas»

Polski odpowiednik: liczyć muchy na suficie, zbijać bąki

Під час канікул потрібно не байдики бити, а допомагати батькам по господарству.
13. Годува́ти обі́цянками (karmić obiecankami) - «składać obietnice bez pokrycia»

Polski odpowiednik: Obiecywać gruszki na wierzbie

Для того, щоб виграти на виборах, політики годують людей обіцянками.
14. Перемива́ти кісточки́ (przemywać kości) - «obmawiać kogoś, plotkować»

Polski odpowiednik: brać kogoś na języki

Після весілля гості перемивали кісточки молодятам через їхнє нетипове вбрання.
15. Ні сі́ло ні впа́ло (nie siadło nie upadło) - «nagle, niespodziewanie, bez powodu»

Polski odpowiednik: ni z gruszki, ni z pietruszki; ni stąd, ni zowąd

Увечері, ні сіло ні впало, батьків викликали до відділу поліції.
16. З глу́зду зʼї́хав (zjechał z rozumu) - ktoś zwariował lub postępuje
nierozsądnie, zachowuje się irracjonalnie, nie tak jak powinien.

Polski odpowiednik: komuś odjęło rozum

Ти що, з глузду з'їхав, стільки грошей заплатити за ці окуляри?!
17. Або пан або пропа́в (albo pan, albo przepadł) - wyrażenie używane w trudnej sytuacji, gdy mając do wyboru dwie możliwości trzeba podjąć ostateczną decyzję.

Polski odpowiednik: wóz albo przewóz

Це дуже важливий матч для нашої збірної - або пан або пропав.
18. Скі́льки літ, скі́льки зим! (Ile lat, ile zim) - «poufałe, radosne powitanie używane w stosunku do kolegów, dobrych znajomych, których od dawna się nie widziało».

Polski odpowiednik: Kopę lat!

Побачивши свого старого друга, вона вигукнула: "Скільки літ, скільки зим!".
19. Соба́ку зʼї́сти на чо́мусь (zjeść psa na czymś) - «znać się na czymś dobrze, zdobyć duże doświadczenie w jakiejś dziedzinie»

Polski odpowiednik: zjeść zęby na czymś

Вона собаку з'їла на астрономії, тому змогла виграти цей конкурс.
20. Ма́йстер на всі ру́ки (majster na wszystkie ręce) - «człowiek zaradny, potrafiący wszystko zrobić, naprawić»

Polski odpowiednik: złota rączka

Мій батько майстер на всі руки - він може відремонтувати будь-що, від електроприладів до меблів.
Polecam też przejrzeć:
Ukraiński dla Polaków
Podręcznik do nauki języka ukraińskiego
Ukraiński od Podstaw
Kurs języka ukraińskiego online
09/03/2023
Przepis na prawdziwy barszcz ukraiński
Barszcz ukraiński (po ukraińsku nazywany po prostu ‘борщ’ lub ‘червоний борщ’) to jedno z najważniejszych dań ukraińskiej kuchni. Na tradycyjny barszcz ukraiński nie ma jednego przepisu. Każda gospodyni przyrządza go po swojemu. W tym artykule podzielę się z wami swoim rodzinnym przepisem.
12/02/2023
Jak mówić o miłości po ukraińsku?
Z okazji Walentynek chciałabym Wam dostarczyć nową porcję słownictwa związanego z uczuciami oraz miłością.
19/01/2023
Od czego zacząć naukę języka ukraińskiego?
Chcesz podjąć naukę języka ukraińskiego, ale nie wiesz od czego zacząć? Skorzystaj z kilku inspiracji i rad, aby od samego początku Twój proces nauki przebiegał sprawnie!
15/01/2023
Sprawdź swój poziom języka ukraińskiego
Rozwiąż test sprawdzający poziom znajomości języka ukraińskiego. Zobacz, co już potrafisz a co jeszcze wymaga Twojej uwagi. Po zakończeniu testu dowiesz się, które z naszych materiałów są dla Ciebie najlepsze.
11/01/2023
10 ukraińskich seriali do nauki języka
W tym artykule chcę Ci zaprezentować 10 najpopularniejszych ukraińskich seriali. Mam nadzieję, że przydadzą Ci się jako źródło materiałów do nauki ukraińskiego, a mianowicie dostarczą Ci nowych słówek i zwrotów oraz osadzą je w kontekście. Miłej nauki i zabawy :)
19/10/2022
Komplementy po ukraińsku
Komplementowanie to ważny element komunikacji, który bardzo ułatwia zawieranie nowych znajomości oraz otwiera ludzi na dalszą rozmowę. Z myślą o tym, przygotowałam dla Was masę sposobów na to, jak możecie powiedzieć coś miłego po ukraińsku.
12/09/2022
Życzenia po ukraińsku na każdą okazję (z tłumaczeniem)
Publikuję propozycje pięknych, prostych życzeń po ukraińsku na urodziny, Nowy Rok, Boże Narodzenie, Wielkanoc oraz inne okazje.
02/09/2022
15 sposobów na pożegnanie po ukraińsku
Jakiś czas temu przedstawiłam Wam listę sposobów na podziękowania w języku ukraińskim, z których można skorzystać w różnych sytuacjach. Postanowiłam zatem stworzyć taką samą listę, tym razem dotyczącą pożegnań. Zapraszam do lektury!
16/08/2022
Jak podziękować po ukraińsku?
W tym artykule przeanalizujemy różne sposoby mówienia „dziękuję” po ukraińsku. Nie zawsze bowiem wystarczy użyć najpopularniejszego określenia "дякую", musimy też znać inne wyrażenia, które będą bardziej dopasowane do danej sytuacji.
12/07/2022
Nazwy marek używane w potocznym języku ukraińskim
W języku ukraińskim istnieją słowa, które najpierw były nazwami marek, a później stały się nazwami pospolitymi. W Polsce jest tak na przykład z “adidasami”, gdzie nazwa marki stała się uniwersalnym zamiennikiem dla wszystkich butów sportowych na gumowej podeszwie.
21/06/2022
Wyjątkowe ukraińskie słowa, których nie ma (już) w języku polskim
Pomimo faktu, że blisko 70% słownictwa polskiego i ukraińskiego się pokrywa, w języku ukraińskim znajdzie się kilkanaście slów, które nie mają swoich odpowiedników w języku polskim. Podaję 12 przykładów:
31/05/2022
Ukraińskie kanały na YouTubie, które Cię wciągną!
Youtube to nie tylko rozrywka, ale również świetne miejsce do nauki języka ukraińskiego. Oto lista kanałów, które polecam sprawdzić.
18/05/2022
Jak odróżnić ukraiński od rosyjskiego na pierwszy rzut oka (i ucha)?
Dla osoby, która nie zna podstaw ukraińskiego i rosyjskiego, rozróżnienie tych dwóch języków może stanowić problem. W tym artykule rzucimy okiem na główne różnice między nimi.
27/04/2022
Sytuacja językowa w Ukrainie
W tym artykule przedstawiam sytuację językową w Ukrainie przed rozpoczęciem rosyjskiej inwazji oraz w jej trakcie.
05/04/2022
TOP 10 ukraińskich piosenek (anty)wojennych
Te piosenki dodają otuchy Ukraińcom w czasie wojny i zagrzewają ukraińskie wojsko do walki. Zapraszam do słuchania.
31/10/2021
Poznaj młodzieżowy slang języka ukraińskiego!
Prowadząc codzienne rozmowy po ukraińsku, najprawdopodobniej usłyszysz slangowe słowa lub zwroty, których znaczenia nie rozumiesz. Które to słowa i czy warto je dodać do swojego słowniczka? Przeczytasz w tym blogu.
28/09/2021
Najczęstsze błędy Polaków w języku ukraińskim
Zaczynasz naukę ukraińskiego i nie chcesz popełniać dużo błędów? Mam dla Ciebie rozwiązanie! Ucz się na błędach innych Polaków! A sam takich błędów nie rób! ;)
30/08/2021
Nazwy miesięcy po ukraińsku oraz ich pochodzenie
Miesiące po ukraińsku są łatwe do nauczenia, ponieważ większość z nich odpowiada polskim nazwom. Tylko trzy nazwy są niepodobne do polskiego, dlatego że mają inne pochodzenie. Jednak ich etymologia jest na tyle przejrzysta, że znając ją, natychmiast je zapamiętasz :)
30/05/2021
Czego słuchają Ukraińcy? Cała lista przebojów!
Przygotowałam dla Was listę ukraińskich przebojów muzycznych. Właśnie te piosenki chodzą po głowie milionom Ukraińców i jestem pewna, że wpadną Wam też do ucha! Wiele z nich też może zachęcić do nauki tak śpiewnego języka, jak ukraiński.
17/05/2021
Nauka ukraińskiego alfabetu. Szybki i prosty sposób
Chciałabym Cię nauczyć ukraińskiego alfabetu za pomocą ukraińskiej bajki ludowej, która opowiada o przygodzie zgubionej rękawiczki. Spróbuj ją przeczytać, zapamiętując zmienione na ukraińską cyrylicę litery.
08/05/2021
Poznaj podstawowe zwroty po ukraińsku
Chcesz opanować podstawowe wyrażenia po ukraińsku? Nie musisz ich nigdzie szukać! Zebrałam je dla Ciebie na swoim blogu!
27/04/2021
Tradycje wielkanocne na Ukrainie
Великдень lub Пасха, czyli po ukraińsku Wielkanoc, jest jednym z najważniejszych świąt na Ukrainie. Jak Ukraińcy przygotowują się do jej obchodzenia?? Na co zwracają uwagę? Co to jest „paska” i „płaszczanica”? Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się wszystkiego na temat Wielkanocy na Ukrainie!
29/03/2021
Dlaczego warto uczyć się ukraińskiego?
W jakich językach mówisz? Po angielsku, niemiecku i hiszpańsku?... Wyróżnij się z tłumu i ucz się ukraińskiego! Poniżej znajdziesz listę powodów, dla których warto zainwestować swój czas w naukę tego języka!
04/03/2021
Podręczniki do nauki ukraińskiego
Przystępując do nauki ukraińskiego często zastanawiamy się jaki podręcznik wybrać. Niestety, na rynku nie ma zbyt wielu dostępnych pozycji w porównaniu do podręczników do innych języków obcych. Jednak udało mi się zebrać krótką listę podręczników do nauki języka ukraińskiego na poziomie podstawowym.
25/02/2021
Nauka ukraińskiego z filmów
Oglądanie filmów po ukraińsku to jeden z najprzyjemniejszych i najskuteczniejszych sposobów nauki języka. Moi uczniowie często pytają: co oglądać i gdzie? Zwykle podaję tytuły znanych filmów ukraińskich, które są dostępne za darmo na YouTubie.
Pokaż więcej
Darmowe materiały do nauki ukraińskiego!
Zapisz się do newslettera już teraz, a otrzymasz darmowy PDF “Ukraiński w 10 minut”
Chcę zapisać się do newslettera i wyrażam zgodę na przesyłanie na mój adres e-mail wiadomości o nowościach i usługach pochodzących od Anastasiia Oleksiuk - Ukraiński Online. Wiem, że mogę zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie, klikając link na dole newslettera.