Małanka i Szczodry Wieczór, Czyli Sylwester po Ukraińsku

- Czy wiesz, że Ukraińcy świętują Nowy Rok dwa razy?
Ponad sto lat temu ukraiński Nowy Rok przypadał na 31 grudnia według kalendarza juliańskiego, ale w 1918 roku na Ukrainie został wprowadzony nowy kalendarz gregoriański, dlatego data zmieniła się na 13 stycznia i Ukraińcy zgodnie z tradycją nadal obchodzą Stary Nowy Rok.
Wieczór z 13 na 14 stycznia (jest to Sylwester według starego kalendarza) nazywa się Маланка (Małanka) lub Щедрий вечір (Szczodry wieczór). Określenie “Маланка” pochodzi od przypadających w tym dniu imienin Melanii, a “Щедрий вечір” od bogactwa potraw na ukraińskim stole. Należy też tu wspomnieć, że w światowy Nowy Rok Ukraińcy poszczą, przygotowują się do Bożego Narodzenia, które obchodzą 7 stycznia. A już w Stary Nowy Rok mogą pozwolić sobie na huczną zabawę, tańce i szczodrą w mięsne potrawy kolację.
- Jak Ukraińcy imprezowali w Małankę lub w Szczodry wieczór?
Po zachodzie słońca wróżyli, przebierali się w Маланку (Melanię), Василя (Wasyl jest narzeczonym Melanii), ведмедя (niedźwiedzia), дідуся (dziadka), бабусю (babcię), козу (kozę), жида (Żyda), лікаря (lekarza), цигана (Cygana), чорта (czorta) або смерть (śmierć), twarze skrywali za maskami i tak chodzili od domu do domu, rozweselając gospodarzy.
Śpiewali też specjalne pieśni noworoczne zwane щедрівками (szczedriwkami), które w odróżnieniu od kolęd, nie miały religijnych motywów. W tych pieśniach щедрівники (szczedriwnyki - to osoby, które śpiewały szczedriwki) wychwalali gospodarzy, życzyli im zdrowia, pomyślności, a także bogatego urodzaju w Nowym Roku.
Jedna z ukraińskich szczedriwek jest znana na całym świecie, choć często jest mylona z kolędą. Można posłuchać jej tu:
Także w ten wieczór palono Дідуха, który stał w domu od Wigilii, a potem skakano przez ogień, aby się oczyścić i bronić przed złymi duchami. A następnego dnia rano, tj. 14 stycznia, tak zwani посівальники (siewcy) chodzili po domach i rozrzucali ziarno po pokoju, aby zwiększyć plony w nowym roku. Ostatni zwyczaj nadal jest żywy:
Jeśli myślisz, że to wszystko jest w przeszłości i nic z tego już nie przetrwało do naszych czasów, to bardzo się mylisz! Poniżej podaję linki do filmików, gdzie można obejrzeć jak odbywało się świętowanie Starego Nowego Roku w poprzednich latach.
Mam nadzieję, że ten artykuł był dla Ciebie interesujący! Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o języku i kulturze ukraińskiej, bez problemu przeczytać wszystkie ukraińskie słowa zamieszczone w tym artykule - zapraszam na mój kurs!
Polecam też przejrzeć:
Podręcznik do nauki języka ukraińskiego
Kurs języka ukraińskiego online
  • Stary Nowy Rok na Ukrainie
  • Co to jest Szczodry Wieczór?
  • Co to jest Małanka?
  • Co to są szczedriwki?
  • Kalendarz juliański na Ukrainie
  • Sylwester po ukraińsku
  • 13 stycznia na Ukrainie
  • 14 stycznia na Ukrainie
  • Nowy Rok u Ukraińców
Darmowe materiały do nauki ukraińskiego!
Zapisz się do newslettera już teraz, a otrzymasz darmowy PDF “Ukraiński w 10 minut”
Chcę zapisać się do newslettera i wyrażam zgodę na przesyłanie na mój adres e-mail wiadomości o nowościach i usługach pochodzących od Anastasiia Oleksiuk - Ukraiński Online. Wiem, że mogę zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie, klikając link na dole newslettera.