Alfabet ukraiński drukowany i pisany
W tym artykule zaprezentuję Ci alfabet ukraiński drukowany i pisany. Tylko nie użyję do tego typowego schematu “Od А do Я / Od A do Z”, a będę stopniować trudność.
Tak więc rozpoczynam od grupy ukraińskich liter, które są identyczne jak polskie
Litera Aа / wymawiamy jak polskie [a]
Litera drukowana i pisana wygląda dokładnie tak, jak łacińskie A.
Litera drukowana i pisana wygląda dokładnie tak, jak łacińskie A.
Litera Mм / wymawiamy jak [m]
Wygląda ona identycznie jak łacińska “M” w wersji dużej, natomiast wersja mała jest taka sama jak duża, tylko pomniejszona. Znając literę “a” i “м”, możesz już przeczytać pierwsze słowo ukraińskiego dziecka: ма́ма.
Uwaga! Kreska nad “a” to akcent. Akcent w języku ukraińskim nie jest zapisywany, zaznaczam go tylko po to, aby ułatwić jego zapamiętanie i poprawną wymowę wyrazów.
Wygląda ona identycznie jak łacińska “M” w wersji dużej, natomiast wersja mała jest taka sama jak duża, tylko pomniejszona. Znając literę “a” i “м”, możesz już przeczytać pierwsze słowo ukraińskiego dziecka: ма́ма.
Uwaga! Kreska nad “a” to akcent. Akcent w języku ukraińskim nie jest zapisywany, zaznaczam go tylko po to, aby ułatwić jego zapamiętanie i poprawną wymowę wyrazów.
Litera Oо / wymawiamy jak [o]
To kolejna identyczna litera z alfabetem łacińskim. Wersja drukowana i pisana wyglądają identycznie. Teraz możesz mamę zawołać: ма́мо [mamo] - mamo!
To kolejna identyczna litera z alfabetem łacińskim. Wersja drukowana i pisana wyglądają identycznie. Teraz możesz mamę zawołać: ма́мо [mamo] - mamo!
Litera Tт / wymawiamy jak [t]
Drukowana jest identyczna w wersji dużej, mała litera wygląda jak pomniejszona wersja dużej. Pisane “т” małe przypomina łacińskie “m”, duże “т” ma trzy nóżki i zaokrąglony z jednej strony daszek. Znając tę literę, możesz przeczytać drugie słowo ukraińskiego dziecka: та́то! [tato] - tata.
Drukowana jest identyczna w wersji dużej, mała litera wygląda jak pomniejszona wersja dużej. Pisane “т” małe przypomina łacińskie “m”, duże “т” ma trzy nóżki i zaokrąglony z jednej strony daszek. Znając tę literę, możesz przeczytać drugie słowo ukraińskiego dziecka: та́то! [tato] - tata.
Litera Eе / wymawiamy jak [e]
Ta litera nie sprawi Ci kłopotów. Duża przypomina odwrócone 3, a małą na pewno doskonale znasz. Teraz już możesz spokojnie przeczytać słowa: мета́ [meta] - cel oraz те́ма [tema] - temat.
Ta litera nie sprawi Ci kłopotów. Duża przypomina odwrócone 3, a małą na pewno doskonale znasz. Teraz już możesz spokojnie przeczytać słowa: мета́ [meta] - cel oraz те́ма [tema] - temat.
Litera Kк / wymawiamy jak [k]
Tu zwróć uwagę na małą literę, która ma krótką nóżkę w odróżnieniu od polskiej. Korzystając z tej litery możesz zrozumieć słowa: коме́та [kometa] oraz мак [mak].
Tu zwróć uwagę na małą literę, która ma krótką nóżkę w odróżnieniu od polskiej. Korzystając z tej litery możesz zrozumieć słowa: коме́та [kometa] oraz мак [mak].
Litera Iі / wymawiamy jak [i]
To jest kolejna znana Ci literka, wykorzystując ją możesz przeczytać słowa: кіт [kit] - kot, ті́тка [titka] - ciotka.
To jest kolejna znana Ci literka, wykorzystując ją możesz przeczytać słowa: кіт [kit] - kot, ті́тка [titka] - ciotka.
Teraz przejdę do następnej grupy, która nazywa się “Mylące podobieństwa”. Będą tu litery zewnętrznie podobne do tych z alfabetu łacińskiego, ale mające zupełnie inny dźwięk
Litera Уу / wymawiamy jak [u]
Ta litera wcale nie oznacza dźwięku [y], tylko [u]. Mała litera drukowana jest identyczna jak łacińska, zaś duża wygląda jak pomniejszona mała. Uzbrojony w powyższą wiedzę, możesz odczytać słowa: кут [kut] - kąt, тут [tut] - tutaj.
Ta litera wcale nie oznacza dźwięku [y], tylko [u]. Mała litera drukowana jest identyczna jak łacińska, zaś duża wygląda jak pomniejszona mała. Uzbrojony w powyższą wiedzę, możesz odczytać słowa: кут [kut] - kąt, тут [tut] - tutaj.
Litera Cс / wymawiamy jak [s]
Ta litera, chociaż wygląda jak łacińskie “c”, brzmi jak [s]. Wersja drukowana i pisana są identyczne. Teraz przeczytasz już słowa: сік [sik] - sok, ка́ктус [kaktus].
Ta litera, chociaż wygląda jak łacińskie “c”, brzmi jak [s]. Wersja drukowana i pisana są identyczne. Teraz przeczytasz już słowa: сік [sik] - sok, ка́ктус [kaktus].
Litera Pр / wymawiamy jak [r]
To kolejny “fałszywy przyjaciel” wszystkich uczących się cyrylicy. Jeszcze raz zauważę, że literę tę wymawiamy jak [r], choć wygląda ona jak łacińskie "p". Litera duża pisana ma daszek zaokrąglony z obu stron. Teraz zrozumiesz już słowa: раке́та [raketa] - rakieta, теа́тр [teatr].
To kolejny “fałszywy przyjaciel” wszystkich uczących się cyrylicy. Jeszcze raz zauważę, że literę tę wymawiamy jak [r], choć wygląda ona jak łacińskie "p". Litera duża pisana ma daszek zaokrąglony z obu stron. Teraz zrozumiesz już słowa: раке́та [raketa] - rakieta, теа́тр [teatr].
Litera Bв / wymawiamy jak [w]
Ta litera może się mylić z polską “b”, tak więc należy pamiętać, że jest to [w]. Wymawiamy tę literę, zbliżając do siebie górną i dolną wargę, ale nie zamykając do końca ust: ві́тер [witer] - wiatr. Natomiast В przed spółgłoską oraz na końcu wyrazu wymawiamy podobnie do polskiego [ł]: во́вк [wołk] - wilk, став [stał] - staw. Popatrz na literki pisane, pierwszą małą “в” piszemy w środku wyrazu, to daje nam możliwość łączenia tej litery z innymi literkami, a drugie “в” piszemy na końcu, jest ono zamknięte.
Ta litera może się mylić z polską “b”, tak więc należy pamiętać, że jest to [w]. Wymawiamy tę literę, zbliżając do siebie górną i dolną wargę, ale nie zamykając do końca ust: ві́тер [witer] - wiatr. Natomiast В przed spółgłoską oraz na końcu wyrazu wymawiamy podobnie do polskiego [ł]: во́вк [wołk] - wilk, став [stał] - staw. Popatrz na literki pisane, pierwszą małą “в” piszemy w środku wyrazu, to daje nam możliwość łączenia tej litery z innymi literkami, a drugie “в” piszemy na końcu, jest ono zamknięte.
Litera Хх / wymawiamy jak [ch]
Te literę można skojarzyć z łacińskim iksem. Jest to odpowiednik polskiego “ch”. Spróbujmy przeczytać i zrozumieć słowa: ха́та [chata], му́ха [mucha].
Te literę można skojarzyć z łacińskim iksem. Jest to odpowiednik polskiego “ch”. Spróbujmy przeczytać i zrozumieć słowa: ха́та [chata], му́ха [mucha].
Litera Ии / wymawiamy jak [y]
Ta literka zwykle występuje w wersji małej. Nie myl tej litery z polskim "u"! Słowa do przeczytania to: сир [syr] - ser, a jeśli przeczytamy to słowo wspak to powstanie nam рис [rys] - ryż.
Ta literka zwykle występuje w wersji małej. Nie myl tej litery z polskim "u"! Słowa do przeczytania to: сир [syr] - ser, a jeśli przeczytamy to słowo wspak to powstanie nam рис [rys] - ryż.
Litera Зз / wymawiamy jak [z]
Ta litera może się mylić z cyfrą trzy. Zwróć też uwagę na różnicę między pisaną a drukowaną wersją małej literki. Mała litera pisana ma ogonek poniżej. A teraz przeczytaj słowa: зима́ [zyma] - zima, коза́ [koza].
Ta litera może się mylić z cyfrą trzy. Zwróć też uwagę na różnicę między pisaną a drukowaną wersją małej literki. Mała litera pisana ma ogonek poniżej. A teraz przeczytaj słowa: зима́ [zyma] - zima, коза́ [koza].
Litera Hн / wymawiamy jak [n]
Tu warto wspomnieć fakt, że setki lat temu ukośna kreska z łacińskiego "N" zmieniła się w poziomą i w ten sposób powstało ukraińskie “Н”. Teraz przeczytaj słowa: ніс [nis] - nos, анана́с [ananas].
Tu warto wspomnieć fakt, że setki lat temu ukośna kreska z łacińskiego "N" zmieniła się w poziomą i w ten sposób powstało ukraińskie “Н”. Teraz przeczytaj słowa: ніс [nis] - nos, анана́с [ananas].
Litera Дд / wymawiamy jak [d]
Duża litera pisana jest identyczna polskiej, natomiast mała litera wygląda tak samo jak polskie “g”. A teraz słowa: дім [dim] - dom, вода́ [woda].
Duża litera pisana jest identyczna polskiej, natomiast mała litera wygląda tak samo jak polskie “g”. A teraz słowa: дім [dim] - dom, вода́ [woda].
Ostatnia grupa to litery, które są dla Сiebie nowe. Tych liter musisz się nauczyć
Litera Бб / wymawiamy jak [b]
Tę literę najłatwiej zapamiętać z tej grupy, ponieważ można dostrzec pewne podobieństwa z polską [b]. Zwróć uwagę na małą literę “b” drukowaną i pisaną (pisana wygląda jak nutka).
Tę literę najłatwiej zapamiętać z tej grupy, ponieważ można dostrzec pewne podobieństwa z polską [b]. Zwróć uwagę na małą literę “b” drukowaną i pisaną (pisana wygląda jak nutka).
Litera Гг / wymawiamy jak [h gardłowe]
Jest to jedna z najtrudniejszych liter dla Polaków pod względem wymowy. Wymawiamy ją jak gardłowe, dźwięczne [h]: газе́та [hazeta] - gazeta, нога́ [noha] noga.
Zwróć też uwagę, jak bardzo różni się zapis ręczny od maszynowego. Forma pisana dużej litery tej spółgłoski przypomina polskie “T” z zaokrąglonym daszkiem, a mała - odwrócone “s” lub haczyk na ryby.
Jest to jedna z najtrudniejszych liter dla Polaków pod względem wymowy. Wymawiamy ją jak gardłowe, dźwięczne [h]: газе́та [hazeta] - gazeta, нога́ [noha] noga.
Zwróć też uwagę, jak bardzo różni się zapis ręczny od maszynowego. Forma pisana dużej litery tej spółgłoski przypomina polskie “T” z zaokrąglonym daszkiem, a mała - odwrócone “s” lub haczyk na ryby.
Litera Ґґ / wymawiamy jak [g]
Ma ona charakterystyczny ogonek u góry. Ta litera występuje tylko w cyrylicy ukraińskiej, jest bardzo rzadko używana, ale da się znaleźć niektóre ukraińskie słowa, w których ona występuje, na przykład: ґу́дзик [gudzyk] - guzik, а́ґрус [agrus] - agrest.
Ma ona charakterystyczny ogonek u góry. Ta litera występuje tylko w cyrylicy ukraińskiej, jest bardzo rzadko używana, ale da się znaleźć niektóre ukraińskie słowa, w których ona występuje, na przykład: ґу́дзик [gudzyk] - guzik, а́ґрус [agrus] - agrest.
Litera Пп / wymawiamy jak [p]
Dużą literkę znasz już z lekcji matematyki, prawda? Mała też jest znajoma, ale niestety myląca, bo wygląda tak samo jak polskie [n]. Słowa to: пра́пор [prapor] - flaga, папу́га [papuha] - papuga.
Dużą literkę znasz już z lekcji matematyki, prawda? Mała też jest znajoma, ale niestety myląca, bo wygląda tak samo jak polskie [n]. Słowa to: пра́пор [prapor] - flaga, папу́га [papuha] - papuga.
Litera Лл / wymawiamy jak [ł aktorskie]
Jest to twarde “l” przedniojęzykowe, znane Polakom jako aktorskie lub kresowe “l”. Wymowa tej głoski będzie od Ciebie wymagała dodatkowych ćwiczeń fonetycznych. Wymawiając tę głoskę należy zbliżyć koniec języka do górnych zębów i stworzyć zwarcie, jak przy artykulacji [t] i [d]: лопа́та [łopata], ла́мпа [łampa].
Jest to twarde “l” przedniojęzykowe, znane Polakom jako aktorskie lub kresowe “l”. Wymowa tej głoski będzie od Ciebie wymagała dodatkowych ćwiczeń fonetycznych. Wymawiając tę głoskę należy zbliżyć koniec języka do górnych zębów i stworzyć zwarcie, jak przy artykulacji [t] i [d]: лопа́та [łopata], ла́мпа [łampa].
Litera Цц / wymawiamy jak [c]
Pisana wygląda jak "И", tylko dorysowujemy jeszcze ogonek. Zarówno w wersji drukowanej, tak i pisanej ogonek jest niewielki. A teraz słówka: цу́кор [cukor] - cukier, пі́ца [pica] - pizza.
Pisana wygląda jak "И", tylko dorysowujemy jeszcze ogonek. Zarówno w wersji drukowanej, tak i pisanej ogonek jest niewielki. A teraz słówka: цу́кор [cukor] - cukier, пі́ца [pica] - pizza.
Litera Фф / wymawiamy jak [f]
Ta litera jest bardzo charakterystyczna i łatwa do zapamiętania, niektórzy kojarzą ją z lekcji geografii. Słowa do przeczytania to: фа́рба [farba], фру́кти [frukty] - owoce.
Ta litera jest bardzo charakterystyczna i łatwa do zapamiętania, niektórzy kojarzą ją z lekcji geografii. Słowa do przeczytania to: фа́рба [farba], фру́кти [frukty] - owoce.
Litera Жж / wymawiamy jak [ż]
To najtrudniejsza literka do zapisania dla obcokrajowców, wygląda ona trochę tak jak gwiazdka. Na szczęście w wymowie jest bardzo prosta, jest to zwykłe polskie [ż]. Przeczytaj teraz słowa: жа́ба [żaba], жира́ф [żyraf] - żyrafa.
To najtrudniejsza literka do zapisania dla obcokrajowców, wygląda ona trochę tak jak gwiazdka. Na szczęście w wymowie jest bardzo prosta, jest to zwykłe polskie [ż]. Przeczytaj teraz słowa: жа́ба [żaba], жира́ф [żyraf] - żyrafa.
Litera Чч / wymawiamy jak [cz]
Ta literka to [cz], wygląda ona trochę jak czwórka. Litera pisana jest bardzo podobna do ukraińskiej litery “У” dużej, ale ma nóżkę odwróconą w prawą stronę. Słowa: часни́к [czasnyk] - czosnek, бо́чка [boczka] - beczka.
Ta literka to [cz], wygląda ona trochę jak czwórka. Litera pisana jest bardzo podobna do ukraińskiej litery “У” dużej, ale ma nóżkę odwróconą w prawą stronę. Słowa: часни́к [czasnyk] - czosnek, бо́чка [boczka] - beczka.
Litera Шш / wymawiamy jak [sz]
Polacy często kojarzą ją z polskim “w”, ale pamiętaj, że jest to [sz]. Przeczytaj teraz słowa: шокола́д [szokoład] - czekolada, ча́шка [czaszka] - kubek.
Polacy często kojarzą ją z polskim “w”, ale pamiętaj, że jest to [sz]. Przeczytaj teraz słowa: шокола́д [szokoład] - czekolada, ча́шка [czaszka] - kubek.
Litera Щщ / wymawiamy jak [szcz]
Następna litera jest bardzo podobna do poprzedniej, róźni się tylko tym, że ma ogonek. Uważaj na ten ogonek, jest on niewielki. Słowa: щі́тка [szczitka] - szczotka, борщ [borszcz] - barszcz.
Następna litera jest bardzo podobna do poprzedniej, róźni się tylko tym, że ma ogonek. Uważaj na ten ogonek, jest on niewielki. Słowa: щі́тка [szczitka] - szczotka, борщ [borszcz] - barszcz.
Litera Йй / wymawiamy jak [j]
Jest to litera jotowana, róźni się od “И” tylko jednym elementem, ma na górze łuczek. A oprócz tego, jest to też spółgłoska: йо́гурт [johurt] - jogurt, трамва́й [tramwaj].
Jest to litera jotowana, róźni się od “И” tylko jednym elementem, ma na górze łuczek. A oprócz tego, jest to też spółgłoska: йо́гурт [johurt] - jogurt, трамва́й [tramwaj].
Litera Її / wymawiamy jak [ji]
To kolejna jotowana literka. Wymawiamy ją jak połączenie polskich liter [j+i], wychodzi nam takie ciągnące się [jii], właśnie te dwie kropki w zapisie mogą wskazywać na to wydłużenie. Їжа́к [jiżak] - jeż, Ки́їв [Kyjił] - Kijów.
To kolejna jotowana literka. Wymawiamy ją jak połączenie polskich liter [j+i], wychodzi nam takie ciągnące się [jii], właśnie te dwie kropki w zapisie mogą wskazywać na to wydłużenie. Їжа́к [jiżak] - jeż, Ки́їв [Kyjił] - Kijów.
Litera Єє / wymawiamy jak [je]
Jest to połączenie polskich liter [j+e]. Tę literę piszemy jak “c” tylko z poziomą kreską w środku. Єдинорі́г [jedynorih] - jednorożec, краєви́д [krajewyd] krajobraz.
Jest to połączenie polskich liter [j+e]. Tę literę piszemy jak “c” tylko z poziomą kreską w środku. Єдинорі́г [jedynorih] - jednorożec, краєви́д [krajewyd] krajobraz.
Litera Юю / wymawiamy jak [ju]
Ta literka również ma w sobie dwie głoski [j+u]. Słowa to: Ю́шка [juszka] - rodzaj zupy, юна́к [junak] - chłopak, zuch.
Ta literka również ma w sobie dwie głoski [j+u]. Słowa to: Ю́шка [juszka] - rodzaj zupy, юна́к [junak] - chłopak, zuch.
Litera Яя / wymawiamy jak [ja].
Piszemy tę literę jak odwrócone łacińskie “r”. “Я” w języku ukraińskim pełni funkcję zarówno ostatniej litery w alfabecie, jak i zaimka. Słowa to: Я́блуко [jabłuko] - jabłko, а́рмія [armija] - armia.
Piszemy tę literę jak odwrócone łacińskie “r”. “Я” w języku ukraińskim pełni funkcję zarówno ostatniej litery w alfabecie, jak i zaimka. Słowa to: Я́блуко [jabłuko] - jabłko, а́рмія [armija] - armia.
Uwaga! Jeśli litery jotowane Є, Ю, Я znajdują się po spółgłosce, to one ją zmiękczają: тютю́н [tiutiun], да́внє [dawnie], ви́шня [wysznia]. Natomiast po samogłoskach i na początku wyrazu czytamy je twardo, tak jak było w poprzednich przykładach.
Litera ь nie nazywa osobnego dźwięku, ten znak jest używany do zmiękczenia poprzedniej spółgłoski: ба́тько [bat’ko] - ojciec, тінь [tiń] - cień.
Gratulacje! Właśnie poznałeś cały alfabet ukraiński. Teraz należy uporządkować sobie tę wiedzę, przepisując każdą literkę do zeszytu.
Za każdym razem, gdy będziesz zapisywać literę (najlepiej zapisywać wariant drukowany i pisany obok siebie), koniecznie czytaj ją na głos! W ten sposób szybciej i lepiej to utrwalisz.
Za każdym razem, gdy będziesz zapisywać literę (najlepiej zapisywać wariant drukowany i pisany obok siebie), koniecznie czytaj ją na głos! W ten sposób szybciej i lepiej to utrwalisz.
A jeśli chcesz dostać kartę pracy i przećwiczyć każdą literkę po kolei, wykonać urozmaicone ćwiczenia i posłuchać profesjonalnych nagrań, to zapraszam na mój kurs "Ukraiński od Podstaw".
Polecam też przejrzeć:
Podręcznik do nauki języka ukraińskiego
Kurs języka ukraińskiego online
- Cyrylica ukraińska
- Alfabet ukraiński pisany
- Alfabet ukraiński drukowany
- Litery ukraińskie
- Pismo odręczne ukraińskie
Darmowe materiały do nauki ukraińskiego!
Zapisz się do newslettera już teraz, a otrzymasz darmowy PDF “Ukraiński w 10 minut”
Chcę zapisać się do newslettera i wyrażam zgodę na przesyłanie na mój adres e-mail wiadomości o nowościach i usługach pochodzących od Anastasiia Oleksiuk - Ukraiński Online. Wiem, że mogę zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie, klikając link na dole newslettera.